17 Απρ 2014

Το κραχ του 1929 και το σήμερα- Μέρος Ν( Τέλος)

ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΧΕΊΡΗΣΗ Ή ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑ

Οι μηχανισμοί της αγοράς όχι μόνο δεν την ρυθμίζουν αυτόματα σε περιόδους κρίσεων, αλλά αποτελούν αυτοκαταστροφικούς μηχανισμούς που οδηγούν στο χάος…

Ο καπιταλισμός βρίσκεται ήδη βαθιά μέσα σε μια κρίση που μόνο προς το παρόν θεωρείται μικρότερη από αυτήν του 1929 που οδήγησε στα χαρακώματα του μεγάλου πολέμου…

Σε μια σειρά περιπτώσεις από το 2008… οι ΗΠΑ βρίσκονται σε αντίθετα στρατόπεδα από την Ρωσία και την Κίνα, αλλά και άλλους, σε συνθήκες που ξεσπούν αναπάντεχα και αποκτούν δυναμική που δεν μπορεί να ελεγχτεί. Η αίσθηση ότι βρισκόμαστε μακριά από ένα τρίτο παγκόσμιο πόλεμο παύει σταδιακά να είναι τόσο πραγματική.

Από τις κύριες προσπάθειες αυτής της σειράς άρθρων ήταν να δείξει ότι πίσω από όλες τις οικονομικές εξελίξεις από την κρίση της δεκαετίας του 1970, που είναι κρίσιμη για την κατανόηση της τωρινής κρίσης, βρίσκεται η τσακισμένη ικανότητα του καπιταλισμού να δημιουργεί κέρδος, να αναπαράγει τον εαυτό του. Βρίσκεται ο Μαρξιστικός νόμος της Πτωτικής Τάσης του Ποσοστού του Κέρδους που, σύμφωνα με τον ίδιο τον Μαρξ, αποτελεί τον πιο σημαντικό νόμο της πολιτικής οικονομίας.

Αυτός ο νόμος δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν θεωρητική αφαίρεση. Είναι η πραγματικότητα του σήμερα. Υπογραμμίζει την ανικανότητα του καπιταλισμού να επιστρέψει ξανά σε ανάπτυξη. Είναι η πηγή του χωρίς προηγούμενο χρέους που συσσωρεύτηκε σε ποσά που δεν θα μπορούσαν ποτέ να εξοφληθούν. Χρέος που ήταν απαραίτητο για να στηρίζει την ζήτηση. Χρέος που εναπόθεσε στις μελλοντικές γενιές την ευθύνη πληρωμής της σημερινής κατανάλωσης. Χρέος που αποικιοποίησε το μέλλον(colonized the future), όπως το διατύπωσε ο ακαδημαϊκός Φώτης Λυσάνδρου.

Ξανά πάνω στο ζήτημα της εξόδου από την Ευρωζώνη.

Η ανικανότητα της καπιταλιστικής αγοράς να συντηρήσει τον εαυτό της και το ξεκίνημα διαδικασίας μέσα στην οποία ο καπιταλισμός θα καταστρέφει ότι έκτισε την προηγούμενη περίοδο( Μαρξ), υπογραμμίζει της παγκόσμιες, όπως επίσης και τις ευρωπαϊκές, οικονομικές εξελίξεις του σήμερα. Και παραπέμπει στην δεκαετία του 1930.

Το 2008, για να το πω απλά, αποδείχτηκε το 1929 της γενιάς μας... Μια οικονομική κατάληξη που παρό¬μοια της ίσως να μην είχε υπάρξει ούτε καν το 1929. ( Ο Παγκόσμιος Μινώταυρος, Γιάννης Βαρουφάκης, ελληνική έκδοση του 2012, σελ24.)

Έτσι, η εισήγηση για εγκατάλειψη της ευρωζώνης δεν δίνει με κανένα τρόπο απάντηση στο πρόβλημα της εποχής.

Οι υποστηρικτές αυτής της στρατηγικής δείχνουν το πλεόνασμα της Γερμανίας από την μια και τα ελλείμματα και την τεράστια συσσώρευση χρέους του Ευρωπαϊκού νότου από την άλλη. Μα και οι ΗΠΑ είναι βαριά χρεωμένες. Με τον ίδιο τρόπο που η οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ, όπως και ολόκληρου του καπιταλιστικού κόσμου, βασίστηκε πάνω στα δανεικά που οι ΗΠΑ εξασφάλιζαν από τον υπόλοιπο κόσμο, με τον ίδιο τρόπο η ανάπτυξη της Γερμανίας, αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης, βασίστηκε πάνω στα δανεικά που οι ΗΠΑ εξασφάλιζαν, όπως και πάνω στα δανεικά του ευρωπαϊκού νότου. Το τέλος αυτού του παιγνιδιού θα φέρει πολύ σύντομα το τέλος και της Γερμανικής ανάπτυξης.

Τα πλεονεκτήματα που υποτίθεται θα φέρει η έξοδος από την ευρωζώνη είναι «πλεονεκτήματα» που απλά οδηγούν στην καταστροφή μια ώρα αρχύτερα. Η ανεξαρτησία στην νομισματική πολιτική παρέχει την δυνατότητα τυπώματος χρήματος- όσο περισσότερο τυπώνεται, τόσο περισσότερο θα εξαφανίζεται η αξία του, ειδικά σε συνθήκες παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και με δεδομένο ότι δεν υπάρχει φιλικός τρόπος εξόδου από την ευρωζώνη. Αν γινόταν κάτι τέτοιο, «φιλική» έξοδος, θα ήταν κάτω από όρους μνημονίου.

Η δυνατότητα εφαρμογής εμπορικών μέτρων θα είναι ο δρόμος προς την κόλαση. Οι εμπορικοί πόλεμοι θα είναι το προοίμιο των πραγματικών πολέμων.

Η εισήγηση για έξοδο από την ευρωζώνη δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι μπορούν να υπάρξουν απομονωμένες, εθνικές λύσεις στην κρίση. Δεν υπάρχει τέτοια δυνατότητα. Με αυτή την εισήγηση απλά ενισχύεται η εικόνα που οι εθνικιστές δημιουργούν, ότι η πηγή της ευρωπαϊκής κακοδαιμονίας είναι άλλα έθνη, η Γερμανία, οι απόγονοι του Χίτλερ. Αποπροσανατολίζει από τον στόχο που πρέπει να είναι η πάλη ενάντια στον παγκόσμιο καπιταλισμό.

Η έξοδος από την ευρωζώνη δεν μπορεί να είναι επιλογή για την Αριστερά. Θα γίνει «επιλογή» για τους εθνικούς στρατηγούς του κεφαλαίου όταν δεν θα υπάρχουν πια περιθώρια για συμφωνημένο χειρισμό της ευρωπαϊκής κρίσης. Θα είναι μια επιλογή που θα εισάξει την Ευρώπη σε στάδιο βαρβαρότητας, ο κάθε ένας ενάντια σε όλους τους άλλους για επιβίωση. Επανάληψη παγκόσμιων πολέμων θα ξαναμπεί στην ημερήσια διάταξη.

Μια νέα εποχή

Για πρώτη φορά για περισσότερο από μισό αιώνα ο καπιταλισμός παρουσιάζει το πραγματικό του πρόσωπο στους εργάτες των ανεπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών. Για πρώτη φορά για περισσότερο από μισό αιώνα η συζήτηση πάνω στην επιθανάτια αγωνία του καπιταλισμού είναι σταθερά βασισμένη πάνω στην οικονομική σφαίρα και αντικατοπτρίζεται άμεσα σε μαχητική πολιτική δράση στην βάση της κοινωνίας.

Αυτή η δράση είναι ακόμα σε διάσταση με την θεωρητική συζήτηση που εξελίσσεται με ανανεωμένη θέρμη μεταξύ της Μαρξιστικής διανόησης αλλά και γενικότερα στους κόλπους της Αριστεράς, και προς το παρόν έχει μικτά αποτελέσματα. Δεν είναι μακριά η στιγμή όμως όπου τα δύο θα συναντηθούν για να δημιουργήσουν μια τρομακτική δύναμη που θα αμφισβητήσει τον καπιταλισμό με ένα σοβαρό τρόπο.

Σωτήρης Βλάχος

Δεν υπάρχουν σχόλια: